200 jaar Nutsspaarbank & Fonds1818

De Nutstijdlijn

2001

57

Geld en gebouwen

Geldbewaring door de jaren heen: van kistjes tot kluizen

Het spaargeld van de klanten van de Nutsspaarbank werd decennialang bewaard in de imposante kluis van de firma Lips, in de kelder van het gebouw aan de Riviervismarkt. Maar dit was niet altijd zo. Het begon allemaal kleinschalig, met een kistje met geld in het kantoor van de burgemeester.

1992

62

Van bank naar fonds

Ontstaan van Fonds 1818

Toen de Nutsspaarbank ’s Gravenhage in 1992 fuseerde met de VSB Bank, hield de stichting achter de Nutsspaarbank hier een flink aandelenpakket aan over. Deze stichting werd later omgedoopt tot Fonds 1818.

Ontstaan Fonds 1818

In 1992 fuseerde de Haagse Nutsspaarbank met de VSB Bank. Door de verkoop kreeg Stichting VSB Fonds Den Haag en Omstreken aandelen en gebouwen in handen. Besloten werd met het geld initiatieven van maatschappelijk belang te steunen. Op 18 oktober 2001 werd de stichting omgedoopt tot Fonds 1818 tot nut van het algemeen. Hiermee wil het Fonds onderstrepen dat het een zelfstandige organisatie is.

1987

De laatste fusie: Bondsspaarbank Noordwijk

In 1987 fuseerde de Haagse Nutsspaarbank voor de laatste keer met een kleinere bank: de Bondsspaarbank Noordwijk. Daarmee ontstond een regionale bank met in totaal 90 kantoren in Den Haag, Scheveningen, Rijswijk, Wateringen, Voorburg, Voorschoten, Leidschendam, Leiderdorp, Oegstgeest, Noordwijk, Noordwijkerhout, Rijnsburg, Voorhout, Hazerswoude-Rijndijk, Bleiswijk en Zoetermeer.

1984

47

Spaarherinneringen

De flappen van Graaf Dracula

Dag en nacht bij je geld kunnen was niet altijd vanzelfsprekend. De eerste pinautomaat dook in 1976 op in Amsterdam. Een paar jaar later omarmde de Nutsspaarbank deze trend. Om ervoor te zorgen dat klanten ook echt geld gingen opnemen, werd in 1984 een reclame gemaakt. Het was Graaf Dracula die mensen moest overhalen naar de flappentap te komen.

1980

De fusie met de Bondsspaarbank Voorburg

In 1949 fuseerde de Haagse Nutsspaarbank al met haar Voorburgse tegenhanger. Maar er viel nog wat te winnen in de gemeente. Daarom stelde Den Haag in 1980 voor te fuseren met Stichting Bondsspaarbank Voorburg, die ooit in 1903 begon onder de naam Coöperatieve Boerenleenbank Voorburg. Het bestuur van de Voorburgse bank ging hierop in.

1975

54

Krantenkoppen

Haagse penoze en bankovervallen op bijkantoren

Het hoofdkantoor van de Nutsspaarbank kreeg het voor elkaar om al die jaren bankovervallers buiten de deur te houden, maar dat gold niet voor de bijkantoren. Heel wat rovers sloegen hun slag. Sommigen succesvoller dan anderen. Vooral in de jaren zeventig was het schering en inslag.

1973

Fusie Nutsspaarbank Scheveningen met Den Haag

In 1973 ging de Haagse Nutsspaarbank samen met Scheveningen, die in 1869 was opgericht. Door samen te werken met de grotere Haagse Nutsspaarbank verwachtte Scheveningen spaarders beter van dienst te kunnen zijn.

1972

74

Mensen van de bank

Op de fiets met plastic tassen vol met geld

Geld van de bank werd niet altijd met gepantserde busjes van het ene naar het andere filiaal gereden. In onschuldiger tijden sprongen werknemers van de Nutsspaarbank met plastic tasjes vol geld op de fiets. Met tienduizenden guldens reden zij van het hoofdkantoor naar hun bijkantoor.

1970

De Leidse Spaarbank sluit zich aan bij Den Haag

In 1970 ging de Leidse Spaarbank op in de Haagse Nutsspaarbank. De bank bleef in Leiden zelf wel opereren onder haar oude naam. Pas uit een advertentie uit 1977 blijkt de fusie wanneer gesproken wordt over 'de Leidse Spaarbank deel uitmakende van de stichting Nutsspaarbank te 's-Gravenhage'. Vanaf toen werd het hoofdkantoor ook voortaan het districtskantoor genoemd.

87

Mensen van de bank

‘Scheveningse Nutsspaarbank was wereld van verschil’

Scheveningen hoorde bij de Haagse Nutsspaarbank. Toch verschilden de kantoren en de spaarboekjes van haar Haagse tegenhangers. En dat is niet zo gek, aangezien Scheveningen lange tijd zelfstandig opereerde.

1968

66

Krantenkoppen

Multimiljonair voor vijf minuten

Tegenwoordig gaat bijna alles automatisch bij de bank. Maar vroeger was dat anders. Bankpersoneel werkte handmatig opnames en stortingen bij in spaarbankboekjes. En waar mensen werken, worden fouten gemaakt. 

70

Geld en gebouwen

Riviervismarkt 4: van woning naar winkel tot bank

Fonds 1818 mag het monumentale pand aan de Riviervismarkt 4 al 25 jaar haar kantoor noemen. Daarvoor was het van de Nutsspaarbank, die het gebouw in 1968 kocht. Het pand had toen al een lange geschiedenis.

1967

85

Mensen van de bank

Verliefd, verloofd, getrouwd: bankstellen

Bij de Haagse Nutsspaarbank werkten honderden mensen. Niet vreemd dus, dat er soms een romance opbloeide tussen collega’s. Binnen de bank werden zij ‘bankstellen’ genoemd.

1960

97

Geld en gebouwen

Jan Hendrikstraat: het laatste en grootste kantoor

De Nutsspaarbank groeide in de jaren vijftig uit haar voegen. Het bestuur begon daarom na te denken over een nieuw pand. De beoogde locatie was letterlijk om de hoek: aan de Jan Hendrikstraat.

73

Spaarherinneringen

De vele gedaantes van het spaarbankboekje

Iedereen die bij de Nutsspaarbank spaarde, zal ze herkennen. De spaarbankboekjes. Naast de standaardboekjes gaf de Nutsspaarbank ook speciale edities weg. Bijvoorbeeld voor een geboorte, ter ere van Wereldspaardag of de geboorteweek van prinses Beatrix.

72

Spaarherinneringen

Spaarpotjes: onweerstaanbaar voor kinderen

De Nutsspaarbank heeft veel verschillende spaarpotjes uitgegeven. Het was een kwestie van op = op. Wanneer de bank door de voorraad heen was, verschenen nieuwe modellen en kleurvarianten. De spaarpotjes bleken onweerstaan voor jonge spaarders. Voor sommigen zelfs zo onweerstaanbaar dat ze probeerden de spaarpotjes open te breken. 

67

Spaarherinneringen

Affiches van de Nutsspaarbank

De Nutsspaarbank heeft door de jaren heen op heel wat verschillende manieren reclame gemaakt. Van posters op trams tot televisiespotjes. En van stripverhaaltjes tot puzzels. Maar ook in de vorm van affiches. Haal herinneringen op en kijk hieronder naar een greep uit de collectie. 

1958

91

Krantenkoppen

ADO leende geld én personeel van de Nutsspaarbank

De Nutsspaarbank en ADO spelen op hun eigen manier al lange tijd een belangrijke rol binnen de Haagse gemeenschap. Het is dan ook niet gek dat de paden van de bank en de voetbalclub elkaar meer dan eens kruisten. 

1954

75

Mensen van de bank

‘De Mobiele Service had een sociaal element’

Ruim vijftig jaar lang kwam de Haagse Nutsspaarbank naar de mensen toe. Eerst in de vorm van de rijdende bijkantoren en later met de Mobiele Service.

1950

59

Spaarherinneringen

Spekkie Spaarduit leert jeugd sparen

Lange tijd was de bank iets voor volwassenen. In de twintigste eeuw kwam daar langzaam verandering in. Spaarpotten van kinderen raakten vol. Het werd tijd de jeugd ervan te overtuigen hun centen en stuivers te storten bij de Nutsspaarbank. 

1949

Den Haag fuseert met Voorburg en Rijswijk

De geschiedenis van de Haagse Nutsspaarbank kent meerdere fusies met kleinere departementen. De eerste was in 1949. De spaarbank van Voorburg en Rijswijk sloot zich aan bij Den Haag om de dienstverlening te kunnen uitbreiden. Den Haag wilde al sinds 1944 bijkantoren openen in Voorburg en zag het verzoek tot een fusie dus wel zitten. De Nutsspaarbank van Voorburg werd opgericht in 1854. Rijswijk behoorde toen tot het verzorgingsgebied.

1941

102

Mensen van de bank

Vrouwelijk personeel na 123 jaar welkom bij de bank

Maar liefst 123 jaar was de Nutsspaarbank een mannenbolwerk. De eerste vrouwen traden in dienst tijdens de Tweede Wereldoorlog. Daarna duurde het nog decennia voordat de eerste vrouw in het bestuur terechtkwam.

1940

90

Krantenkoppen

De jaren van de Duitse bezetting

Na de Duitse inval op 10 mei 1940 besloot de Haagse Nutsspaarbank de bijkantoren te sluiten. Alleen het hoofdkantoor bleef open. Spaarders konden niet meer dan 50 gulden per gezin per week opnemen. 

1932

63

Krantenkoppen

Run op de bank in het crisisjaar 1932

De Haagse Nutsspaarbank beheerste in april 1932 meerdere keren het nieuws vanwege een run op de bank. Spaarders stonden rijendik voor de bank te wachten om hun geld op te nemen.

1930

82

Spaarherinneringen

Kinderen spaarzin bijbrengen met zegeltjes

Met sparen kon je niet vroeg genoeg beginnen, vond de Nutsspaarbank. Daarom werd in de jaren dertig van de vorige eeuw het schoolsparen bedacht. Kinderen konden zegeltjes kopen in de klas en zo een leuk zakcentje bij elkaar sparen.

1924

86

Spaarherinneringen

In de rij voor cadeautjes op Wereldspaardag

Dat sparen belangrijk is, wordt elk jaar op 31 oktober benadrukt. Dan is het Wereldspaardag. De Nutsspaarbank deelde die dag cadeautjes uit, zoals kalenders. Mensen stonden in de rij om er een te bemachtigen.

1921

92

Geld en gebouwen

Het Nutshuis: icoon van de Nutsspaarbank

Het Nutshuis vormt een belangrijk onderdeel van de geschiedenis van de Haagse Nutsspaarbank. Het monumentale pand deed van 1921 tot 1992 dienst als het hoofdkantoor van de bank.

1907

71

Geld en gebouwen

Altijd dichtbij door meer dan honderd bijkantoren

Bij de meeste mensen is het hoofdkantoor van de Haagse Nutsspaarbank aan de Riviervismarkt en later aan de Jan Hendrikstraat welbekend. Maar de bank had ook een heleboel bijkantoren. 

1893

89

Geld en gebouwen

Het eerste kantoor van de Haagse Nutsspaarbank

De Haagse Nutsspaarbank is in haar bestaansgeschiedenis meerdere keren verhuisd. Drie keer liet de bank een nieuw kantoor bouwen. De eerste was gesitueerd op de hoek van het Westeinde in de Jan Hendrikstraat.

1874

56

Mensen van de bank

De verstandige jeugdvriend van Multatuli

Alexander Philippus Godon was vanaf 1874 tot en met 1888 voorzitter van de Commissie van Beheer bij de Nutsspaarbank. Het was een bijzondere man, die door zijn collega’s op handen werd gedragen. Naast opmerkelijke eigenschappen, had hij ook een aantal roemruchte vrienden. Zo deelde hij als jong ambtenaar in Batavia een kamer met de man die later zou uitgroeien tot schrijver Multatuli. 

1827

58

Krantenkoppen

Sparen voor Griekse vluchtelingen

Vluchtelingen zijn van alle tijden. Dat merkte ook de Nutsspaarbank in 1827 toen het lot van twee jonge Grieken in hun handen leek te worden gelegd. 

1818

65

Van bank naar fonds

De koning die van sparen hield

Toen prins Willem Frederik van Oranje-Nassau in 1813 terugkeerde in zijn geboorteland, trof hij een land aan dat gebukt ging onder een grote staatsschuld en schrijnende armoede. Twee jaar later werd hij gekroond tot koning Willem I en stond hij te springen om zijn land er weer bovenop te helpen. In de Maatschappij tot Nut van ’t Algemeen vond hij een belangrijke bondgenoot.

61

Mensen van de bank

Pieter Willem Romeny: rots in de branding

Pieter Willem Romeny werkte uitzonderlijk lang voor de Nutsspaarbank. Meer dan een halve eeuw. Niet alleen was hij een van de oprichters in 1818, hij was ook 32 jaar de boekhouder. Toen hij eind 1850 al zijn functies neerlegde, verkoos het bestuur van de bank hem bijna een jaar later tot voorzitter. Dit zou hij maar liefst 18 jaar blijven doen, voordat hij tegen zijn zin moest vertrekken. 

U bent hier