Run op de bank in het crisisjaar 1932

1932

De Haagse Nutsspaarbank beheerste in april 1932 meerdere keren het nieuws vanwege een run op de bank. Spaarders stonden rijendik voor de bank te wachten om hun geld op te nemen.

In 1932 bevond Nederland zich al een paar jaar in een diepe economische crisis, veroorzaakt door de Amerikaanse Beurskrach van 1929. De werkloosheid steeg snel en de ene na de andere bank ging over de kop. Toen het Haagse bankiershuis Scheurleer & Zoonen op 11 april 1932 uitstel van betaling aanvroeg, nam de angst in de regio toe dat de Nutsspaarbank de volgende zou zijn.

Crisis van de jaren dertig

De Grote Depressie hield de wereld in haar greep van 1929 tot en met 1940. Het begon allemaal met de ‘Beurskrach’ in 1929 in de Verenigde Staten. De aandelenkoersen stortten in. Een bankencrisis volgde. Duizenden banken wereldwijd gingen failliet en de werkloosheid bereikte een ongekende omvang. Pas na de oorlog bloeide de economie weer op.

De angst onder spaarders werd veroorzaakt door geruchten dat de Nutsspaarbank flink wat geld had verloren door het faillissement van Scheurleer. De Nutsspaarbank had namelijk zogenoemde prolongatieposten ter waarde van 84.000 gulden bij de geplaagde bank lopen. Voor veel mensen werd pas later bekend dat deze gedekt waren en er dus eigenlijk niets aan de hand was.

,,In de laatste dagen is een hevige drang ontstaan om de gelden terug te vragen en heden heeft dit zelfs min of meer het karakter van een run aangenomen''

Het Nieuws van den Dag, 20 april 1932

Miljoenen uitgekeerd

Ondertussen meldden honderden spaarders zich elke dag bij de bank. In nog geen twee weken nadat Scheurleer & Zoonen uitstel van betaling had aangevraagd, keerde de Nutsspaarbank meer dan 7 miljoen gulden uit. Veel spaarders brachten hun geld naar de Rijkspostspaarbank, waar het aantal inlagen van geld sommige dagen verdubbelden en andere dagen zelfs verdriedubbelden, ten opzichte van normale dagen.

Scheurleer & Zoonen

Scheurleer & Zoonen werd in 1804 opgericht door Willem Scheurleer. De bank groeide in de negentiende eeuw uit tot een instelling met 160 werknemers en werd de huisbank van de Koninklijke familie en veel rijke Haagse families. In 1915 bracht Scheurleer zijn bank naar de beurs. De crisis draaide de bank uiteindelijk de nek om toen haar klanten de leningen niet meer terug konden betalen en andere klanten hun geld van de bank haalden. Op 11 april 1932 vroeg de bank surseance van betaling aan en op 5 augustus werd het faillissement uitgesproken.

Niet alleen in Den Haag kwamen er hordes mensen op de bank af. Ook bijvoorbeeld in Gouda en in Delft ontstonden runs. ,,De directie was op alles voorbereid. De uitbetalingen hadden een vlot verloop’’, meldde Het Vaderland op 21 april over de run in Delft.

Vanaf 22 april keerde de rust weer terug. Kranten melden dat er aanzienlijk minder mensen bij de bank stonden te wachten. Veel spaarders brachten hun geld in die dagen ook weer terug naar de Nutsspaarbank. Bovendien, zo liet de directie weten, nam het aantal inlagen weer geleidelijk toe.

Run op de bank in het crisisjaar 1932

Run op de bank in het crisisjaar 1932

U bent hier

Zoekveld